W ramach programu „Rozwój Lokalny”, finansowanego z Funduszy norweskich i EOG dla małych miast tracących znaczenie, Ratusz otrzymał na projekt „Cieszyn – miasto samowystarczalne” dotację w wysokości 3 521 346,00 EUR, czyli 15 327 221, 28 PLN. W konkursie wybrano 29 miast, Cieszyn znalazł się na 21 miejscu, otrzymując łącznie 163 punkty – liderem został Tarnów oceniony za projekt „Nowe spojrzenie” na 203, 67 punktów. W konkursie rozdzielnie oceniano dwie części projektu: Plan Rozwoju Lokalnego (pieniądze dla miasta) i Plan Rozwoju Instytucjonalnego (dla Urzędu Miejskiego). Na sumę 163 punktów złożyła się ocena za część pierwszą w wysokości 75,67 punktów (wymagane minimum to 66 pkt), za drugą część – 40,00 punktów (minimum 30 pkt).
CO W CIESZYNIE RATUSZ UZNAŁ ZA WARTE ZMIANY
- Podniesienie jakości życia mieszkańców, turystów i użytkowników (w tym grup defaworyzowanych)
- Ożywienie gospodarcze w oparte o aktywność mieszkańców, kreatywność i przywiązanie do tradycji
- Uruchomienie aktywnej polityki środowiskowej, partycypacyjnej i społecznej wpisującej się w to ożywienie.
JAK WE WNIOSKU OPISNO CIESZYN
- Cieszyn jest miastem silnej wspólnoty jej mieszkańców, a na ten związek Cieszynianie w swojej historycznej gwarze mają nawet specjalne słowo „stela”. Silna wspólnota Cieszynian to również dynamicznie rozwijające się miasto.
- Cieszyn to miasto młode w każdym wieku i skrojone na ludzką miarę. Podejmowane działania w ramach programu rozwoju lokalnego mają wzmacniać wielofunkcyjność miasta jako stolicy Śląska Cieszyńskiego w wymiarze usługowym, gospodarczym, kulturowym, akademickim i transgranicznym oraz zahamować utratę funkcji i pozycji społeczno- gospodarczej.
- Aktywna polityka mieszkaniowa oraz integracja międzypokoleniowa pozwalają na tworzenie wspólnoty. Wysoka jakość życia, dostęp do mieszkań to czynniki, które zatrzymają w Cieszynie ludzi młodych, a jednocześnie przyczynią się do poprawy dobrostanu seniorów.
- Dostępność Cieszyna przejawia się dostosowaniem przestrzeni publicznych i usług do osób w każdym wieku, wszystkich mieszkańców oraz turystów.
- Samowystarczalność nie oznacza zaspokajania potrzeb w sposób samodzielny, ale wdrażanie zasad gospodarki obiegu zamkniętego poprzez samowystarczalność energetyczną oraz tworzenie samowystarczalnych dzielnic miasta adaptujących miasto do zmian klimatu.
- Adaptacja do zmian klimatu dokonuje się poprzez wykorzystanie potencjału terenów zielonych, w tym chronionych. Miasto ma własne zielone płuca, o które chce dbać i rozwijać.
- Zmiana profilu gospodarczego miasta bazująca na wykorzystaniu potencjału rozwojowego przemysłów kreatywnych oraz czasu wolnego przełoży się na budowę pozycji konkurencyjnej miasta oraz tworzenie atrakcyjnego rynku pracy.
- Cieszyn to dobrze zarządzane miasto korzystające z zasobów lokalnych instytucji publicznych. oraz potencjału sektora organizacji pozarządowych, w tym podmiotów ekonomii solidarnej. Dumą miasta jest jego lokalność, która buduje Cieszyn miastem otwartym, a nie tylko dostępnym.
WIZJA ZMIANY CIESZYNA WEDŁUG RATUSZA
Cel 1 . Wymiar Społeczny — Wspólnota międzypokoleniowa:
- Aktywna polityka mieszkaniowa odpowiadająca potrzebom mieszkańców
- Wsparcie procesów integracji międzypokoleniowej
- Rozwój mechanizmów ekonomii społecznej i solidarnej w Cieszynie
Cel 2 .Wymiar Gospodarczy — Wspólnota kreatywna:
- Rozwój gospodarki w oparciu o innowacje i przemysły kreatywne
- Wspieranie edukacji dla kreatywnej gospodarki
Cel 3. Wymiar Środowiskowy — Wspólnota zrównoważona:
- Poprawa jakości powietrza poprzez aktywną politykę zwiększenie powierzchni zielonych i wzmacnianie znaczenia OZE w cieszyńskim bilansie energetycznym
- Tworzenie mechanizmów adaptujących miasto do zmian klimatycznych
- Gospodarka obiegu zamkniętego jako szansa rozwoju społeczno-gospodarczego
Cel 4. Wymiar Przestrzenny — Wspólnotowa przestrzeń publiczna:
- Wzmocnienie lokalnych wspólnot poprzez przekształcenie przestrzeni publicznej
- Poprawa dostępności Cieszyna
CO RATUSZ SFINANSUJE Z PLANU ROZWOJU LOKALNEGO
- Szkoła Rzemiosł (realizacja Zamek Cieszyn) – nauka tradycyjnych technik rzemieślniczych regionu, inicjowanie nowych aktywności i firm opartych o tradycyjne dziedzictwo: inwentaryzacja zasobów regionalnych, przygotowanie projektów usług, struktur modelu biznesowego i strategii działania Szkoły, wizyty studyjne dla twórców, kadry i uczniów oraz zakup narzędzi i materiałów warsztatowych.
- Zielony Cieszyn (Lasek Miejski) — uporządkowanie spływu wód deszczowych z ul. Błogockiej, wykonanie prac związanych z odbudową/przebudową ścieżek, schodów oraz mostku, wykonanie zabiegów pielęgnacyjnych drzewostanu oraz innych prac integrujących w szatę roślinną terenów, organizację ścieżki przyrodniczo-dydaktycznej, przygotowanie i wydanie dedykowanego przewodnika.
- Utworzenie w śródmieściu Cieszyna ogólnodostępnych terenów zielonych (vide mapka) — opracowanie koncepcji programowej „zielonej sieci”, działania partycypacyjno-konsultacyjne, opracowanie szczegółowego projektu wykonawczego (projektowo-kosztorysowego), korytowanie, wymiana instalacji elektrycznej, wykonanie nowej nawierzchni żwirowej, latarnie, pielęgnacja i nasadzenia drzew, kwiatów i krzewów, zakup i montaż elementów małej infrastruktury i infrastruktury rekreacyjno-sportowej
- Samowystarczalna dzielnica Błogocka — Mickiewicza (vide mapka) — remont nawierzchni chodników i ścieżek, budowa placu zabaw, zakup i montaż ławek, stolików, koszy na śmieci, pielęgnacja drzew, sadzenie kwiatów i krzewów, budowa małych zbiorników retencyjnych.
- Samowystarczalna dzielnica Podgórze (vide mapka) — remont nawierzchni chodników i ścieżek, budowa placu zabaw, zakup i montaż ławek, stolików, koszy na śmieci, pielęgnacja drzew, sadzenie kwiatów i krzewów, nasadzenie 200 drzew owocowych, budowa małych zbiorników retencyjnych.
- Samowystarczalna dzielnica Marklowice (vide mapka) — remont nawierzchni chodników i ścieżek, budowa placu zabaw, zakup i montaż ławek, stolików, koszy na śmieci, pielęgnacja drzew, sadzenie kwiatów i krzewów, budowa fermy fotowoltaicznej, budowa systemu retencjonowania wody deszczowej wraz ze zbiornikiem.
- Cieszyńska Szkoła EkoMyślenia (w latach 2021-2023) — ZERO WASTE KITCHEN – warsztaty kulinarne, ZERO WASTE HOME: warsztaty edukacyjne, DRUGIE ŻYCIE RZECZY – punkty wymiany rzeczy, ŚLADEM ODPADU: zorganizowanie cykl wyjazdów edukacyjnych do instalacji komunalnej, CIESZYŃSKI EKO-PIKNIK: zorganizowanie pikniku ekologicznego na Rynku w Cieszynie.
- Zielone sąsiedztwo — zakupy: narzędzia i akcesoria ogrodowe, ziemia, sadzonki, wydarzenia typu „Święto miejskich plonów”, weekend otwartych ogrodów + zielone incydenty, zbiór zasad tworzenia miejsc zielonych w mieście.
- Dostępność Wzgórza Zamkowego — zakup kamery obrotowej na tarasie widokowym Wieży Piastowskiej, oznaczenie ścieżki zwiedzania dla osób specjalnymi potrzebami, wykonanie chodnika od parkingu do windy i ścieżki prowadzącej do Rotundy, wykonanie makiety zamku — wygląd historyczny.
CO RATUSZ SFINANSUJE Z PLANU ROZWOJU INSTYTUCJONALNEGO (czyli na rzecz Urzędu Miejskiego, który w imieniu Gminy Cieszyn składał wniosek o dofinansowanie)
- Wspólnie rozmawiajmy o Cieszynie – nowy model partycypacji społecznej w Cieszynie
- Partnerstwo publiczno-prywatne nowym narzędziem realizacji zadań własnych miasta
- System monitoringu i zarządzania zużyciem energii i wody w obiektach Miasta Cieszyn
- Program stażowy w Urzędzie Miejskim w Cieszynie
- Szkoła Liderów Miasta Cieszyna
- Wdrażanie dobrych praktyk w Urzędzie Miejskim w Cieszynie – wizyty studyjne i szkolenia.
CO MIASTO MA ZYSKAĆ
- poprawa jakości życia i wizerunku miasta
- ożywienie centrum miasta przy wykorzystaniu zasobów endogenicznych
- rozwój gospodarczy oraz wzrost konkurencyjności miasta
- utworzenie mechanizmów adaptujących miasto do zmian klimatycznych
- poprawa jakości powietrza poprzez aktywną politykę zwiększenia powierzchni zielonych i wzmacnianie znaczenia OZE
- efektywniejsze wykorzystanie energii
- ograniczenie zjawiska miejskiej wyspy ciepła
- wytworzenie stref spędzania czasu na wolnym powietrzu
- poprawa jakość życia i estetyki miasta
- wzmocnienie walorów rekreacyjnych i turystycznych miasta
- upowszechnienie idei gospodarki obiegu zamkniętego
- wzrost dostępności do zasobów miasta z uwzględnieniem potrzeb i oczekiwań mieszkańców
- ograniczenie barier architektonicznych, urbanistycznych, cyfrowych miasta
- włączenie społeczności lokalnej w planowanie, wspólne projektowanie i docelowo współzarządzanie przestrzenią publiczną miasta
- zwiększenie wykorzystania walorów i atrakcyjności turystycznej miasta
- poprawa mobilności mieszkańców Cieszyna
- wzmocnienie mechanizmów partycypacji społecznej w procesie zarządzania miastem
- wzrost kompetencji pracowników zatrudnionych w Mieście Cieszyn
- realizacja zadań publicznych z zastosowaniem potencjału sektora publicznego poprzez wykorzystanie Partnerstwa Publiczno-Prywatnego.
Koordynatorem projektu został Przemysław Major, II zastępca Burmistrzyni Cieszyna.
Powyższe informacje pochodzą z prezentacji okazanej podczas konferencji prasowej w Ratuszu w dniu 20.04.2022r.