Wakacje to idealny moment za wypróbowanie ciekawych możliwości aktywnego spędzania czasu. Jedną z nich jest taniec – nie tylko ten rozumiany w tradycyjny sposób, ale również taniec terapeutyczny, który leczy ciało, duszę i emocje. Terapia zwykle kojarzy nam się bardziej z niepełnosprawnością, starością, czy chorobami natury psychicznej. Tymczasem terapia tańcem, czyli choreoterapia, jest dla każdego.
Terapia tańcem opiera się na wykorzystaniu ruchu, rytmu i muzyki do ogólnej poprawy funkcjonowania człowieka – w aspekcie fizycznym, psychicznym, społecznym i duchowym. Jest jedną z technik szerokiego nurtu arteterapii. Prowadzi do harmonizacji ciała i ducha, umożliwia lepsze poznanie własnych stanów emocjonalnych, a także pozwala na ekspresję i niczym nieograniczone wyrażanie siebie.
Opiera się na przekonaniu, że emocje są nierozerwalnie połączone ze sferą fizyczną, i tak jak uczucia wpływają na ciało, tak też odpowiedni ruch może wpłynąć na stan emocjonalny człowieka. Metodę tę można stosować zarówno samodzielnie, jak i w ramach uzupełnienia wszelkiego rodzaju psychoterapii.
Terapia tańcem i ruchem – zasady
Terapia tańcem to aktywna praca z ciałem w towarzystwie muzyki i rytmu. Nie obowiązują żadne kroki, figury czy układy choreograficzne – liczy się indywidualny, twórczy i spontaniczny ruch, który w naturalny sposób wyraża emocje. W terapii tańcem przyjmuje się pewne zasady, na których opiera się praca terapeutyczna i zdecydowanie warto przytoczyć niektóre z nich:
- Ciało i umysł są ze sobą w nieustannej interakcji – zmiany w ruchu wywierają wpływ na całość funkcjonowania człowieka.
- Ruch odzwierciedla osobowość.
- Ruch to język symboliczny, który może odzwierciedlać procesy zachodzące
w podświadomości człowieka. - Improwizacja ruchowa pozwala eksperymentować z nowymi sposobami zachowania.
- Zaangażowanie ciała, emocji, umysłu i ducha w terapii tańcem pozwala na zintegrowanie tych poziomów.
Skuteczność choreoterapii została poparta licznymi badaniami naukowymi, gdzie wskazuje się na wysoką efektywność w zakresie obniżania poziomu lęku i depresyjności, a także na wyraźną poprawę obrazu samego siebie i zwiększenie samoświadomości.
Kto może korzystać
Z choreoterapii może korzystać właściwie każdy, osoby w każdym wieku, bez względu na trudności, z jakimi się zmaga. Może to być zwykły stres i napięcie, które wymagają rozładowania, a mogą to być także problemy w kontaktach z innymi lub uzależnienia.
Takie zajęcia okazują się również wartościowe dla osób poszukujących nowych pasji w życiu lub dążących do rozwoju osobistego. Terapię tańcem stosuje się z powodzeniem w pracy z osobami cierpiącymi na:
- zaburzenia lękowe
- zaburzenia odżywiania
- uzależnienia
- autyzm
- choroby onkologiczne
- zachowania agresywne
- wycofanie społeczne.
Ograniczeniem nie jest ani wiek, ani płeć, ani stan zdrowia. Z zajęć korzystają zarówno dzieci, jak i ludzie starsi, a także osoby z niepełnosprawnością. Każda z nich ma szansę na nowo odkryć swoje wnętrze, dać upust skrywanym emocjom, pokonać stres, nabrać odwagi, przełamać własne bariery.
Moją biblią jest ciało, ponieważ ciało nie kłamie. Kiedy pozwolisz swemu ciału tańczyć, natychmiast odpadną od Ciebie kłamstwa i dogmaty. Taniec jest lekarstwem – Gabrielle Roth
Efekty terapii tańcem
Zajęcia choreoterapeutyczne wpływają na człowieka w szeroko rozumiany sposób. Rozluźniają ciało, uwalniają emocje, budują pewność siebie, otwierają na kontakty z innymi. Każdy uczestnik zajęć może czerpać z nich dla siebie coś innego – w zależności od własnych, indywidualnych potrzeb. Efekty, których można się spodziewać to przede wszystkim:
- zwiększenie świadomości własnego ciała i samoakceptacja
- nauka lepszego rozpoznawania własnych emocji oraz ich bezpiecznego wyrażania
- wzrost pewności siebie i poczucia własnej wartości
- lepsze poznanie siebie i swoich potrzeb
- odreagowanie stresu, rozluźnienie i relaksacja
- poprawa sprawności fizycznej
- nawiązanie nowych kontaktów interpersonalnych
- przełamanie barier komunikacyjnych
- obniżenie lęku i napięcia
- zwiększenie energii życiowej.
Zajęcia w ramach choreoterapii
Często wyzwalają szeroki wachlarz emocji – od radości, śmiechu i zadowolenia, po wzruszenie, wstyd, gniew i łzy. To zawsze uczestnik decyduje o tym, kiedy w pełni angażuje się w ćwiczenia, a kiedy mówi „stop”. W ten sposób nie tylko uczy się stawiania granic, ale również odkrywa w sobie nieuświadomione, głęboko skrywane emocje. W choreoterapii – podobnie jak w każdej innej terapii – rozpoznawanie swoich stanów emocjonalnych i pozwalanie na ich wyrażanie stanowi klucz do odzyskania równowagi w życiu.
Jako absolwentka studiów pedagogicznych w Cieszynie niezwykle cenię sobie zdobytą wiedzę z zakresu terapeutycznego wykorzystania sztuki – malarstwa, literatury czy właśnie tańca. Jest ona przydatna w codziennej pracy pedagogicznej i terapeutycznej, a ponadto daje wiele możliwości rozwoju zawodowego. Pozwala również na rozwój empatii, kształtowanie wyobraźni oraz lepsze zrozumienie – zarówno siebie, jak i innych.
Każdy, kto jest zainteresowany taką tematyką lub pragnie rozwijać swoje kwalifikacje i kompetencje zawodowe w obszarze arteterapii, może skorzystać z oferty Wydziału Etnologii i Nauk o Edukacji Uniwersytetu Śląskiego, zapisując się na studia dzienne lub podyplomowe, do czego z całym przekonaniem zachęcam.
Tak jak ekstaza umożliwia przekraczanie własnych granic, tak taniec jest sposobem unoszenia się w przestrzeni, odkrywania nowych wymiarów bez utraty kontaktu z własnym ciałem. Podczas tańców świat duchowy i świat rzeczywisty współistnieją bez konfliktów. Myślę, że tancerze klasyczni stają na czubkach palców, żeby równocześnie dotykać ziemi i sięgać nieba – Paulo Coelho
