Kobiety Śląska Cieszyńskiego, wywierały zawsze duży wpływ nie tylko na rodzinę czy prowadzenie gospodarstwa. Uczestniczyły także w życiu zawodowym, społecznym i gospodarczym. Kobieca działalność objawiała się też w zaangażowaniu w sprawy obywatelskie. Niestety, zaledwie trzy kobiety w Cieszynie doczekały się ulicy ich imienia.
Historia Uliczki
„Uliczka Cieszyńskich Kobiet” na Wzgórzu Zamkowym w Cieszynie utworzona została ku pamięci wszystkich kobiet tworzących na przestrzeni dziejów codzienność i niecodzienność Cieszyna.
Stowarzyszenie Klub Kobiet Kreatywnych pragnąc uzupełnić lukę w herstorii miasta utworzyło w 2010 roku „Uliczkę Cieszyńskich Kobiet”. Dzięki gościnności i pomocy Zamku Cieszyn, jedna z alejek prowadzących na Wzgórze Zamkowe przejęła tę symboliczną, ale zaszczytną funkcję. Koncepcję „Uliczki” stworzyła Romualda Rojowska, założycielka i prezeska Stowarzyszenia Klub Kobiet Kreatywnych. Jej pomysł urealniły Sabina Knapczyk i Aleksandra Satława, młode projektantki z Akademii Sztuk Pięknych z Krakowa. Powstał projekt pomników – lamp świecących w ciemności. Na każdej z lamp umieszczone zostało nazwisko zapomnianej działaczki na rzecz Śląska Cieszyńskiego. Wszystkie uhonorowane kobiety są bohaterkami cyklu książek Władysławy Magiery pod wspólnym tytułem Cieszyński Szlak Kobiet.
Etapy rozwoju Uliczki
Uliczka liczy dziś 18 lamp. Inauguracja projektu „Uliczka cieszyńskich kobiet”miała miejsce 19 września 2010 roku. Wtedy to zainstalowano pierwszych siedem lamp/pomników kobiet zasłużonych dla miasta, którymi były: Marianna Górniak – Cienciałowa, Zofia Kirkor-Kiedroniowa, Gabriela von Thun und Hohenstein, Stefania Michejdowa, Łucja Maria Monné, Janina Marcinkowa, Nina Górniak. Pomysł zrealizowano dzięki dofinansowaniu Urzędu Marszałkowskiego w Katowicach.
Niecałe trzy lata później, 21 kwietnia 2013 roku odsłonięto drugą część Uliczki. Dzięki hojności darczyńców na Uliczce umieszczono kolejnych dziewięć lamp. Bohaterkami zostały: Emilia Kołder, Ewa Milerska, Helena Molak, Agnieszka Pilchowa, Anna Rucka, Władysława Sikora, Anna Szalbot (Rachela), matka Helena Tichy, Zofia Leitner i Józefina Białkowa (wspólna lampa).
22 kwietnia 2018 roku, odsłonięto na „Uliczce cieszyńskich kobiet” kolejne dwie nowe lampy, upamiętniające Dorotę Kłuszyńską i Marię Sojkową – członkinie Rady Narodowej Księstwa Cieszyńskiego, sfinansowane i zainstalowane przez Zamek Cieszyn.
100 lat niepodległości Polski
19 października 1918 roku w Cieszynie powołano pierwszy lokalny rząd na ziemiach polskich – Radę Narodową Księstwa Cieszyńskiego. Było to bezprecedensowym wydarzeniem w historii polskiej niepodległości, o czym warto pamiętać! W skład Rady wchodziły aż trzy kobiety, co stanowiło 14,5% w 21. osobowym składzie Rady. 100 lat temu! Tymi dzielnymi kobietami były: Dorota Kłuszyńska, Maria Sojkowa i Zofia Kirkor-Kiedroniowa. Uliczka cieszyńskich kobiet uhonorowała je wszystkie lampami-pomnikami.
Sabina Knapczyk i Aleksandra Satława, autorki projektu lamp –Obiekty przybrały najprostsze formy sześcianów, by cała uwaga widza skupiła się na obcowaniu z niezwykłymi kobietami, ich życiorysami […]. W mroku świecą, może wskazują drogę dosłownie i w przenośni?
Ewa Gołębiowska, Dyrektorka Zamku Cieszyn –Myślę, że to fantastyczny pomysł, by spotykać się na Uliczce, by w tym miejscu pamiętać o dzielnych i fantastycznych kobietach. Część z nas zapewne znała te panie, bo były to członkinie ich rodzin, ale pewnie dla wielu, gdyby nie Klub Kobiet Kreatywnych, te niezwykłe kobiety pozostałyby nieznane.
Anna Komorowska, małżonka byłego Prezydenta RP – Uhonorowanie kobiet, które zasłużyły się dla Śląska Cieszyńskiego, jest nie tylko okazją do przypomnienia ich zasług, ale też powodem do dumy, że Ziemia Cieszyńska wydała tak wspaniałe córki.
Aleksandra Trybuś, była posłanka na Sejm PR – Wszystko, co łączy te panie, to wiara w wartości, zaangażowanie i determinacja w dążeniu i zdobywaniu idei. Myślę, że swoją działalnością spowodowały, że Ziemia Cieszyńska jest jeszcze piękniejsza.
Władysława Magiera, autorka biografii kobiet zasłużonych dla Śląska Cieszyńskiego – Uliczka, jedyna w Polsce, przypomina dorobek kobiet, który wpisał się w historię Polski i całego narodu. Wszystkie te panie łączyła miłość do skrawka ziemi, który znalazł się w obrębie dwóch państw.
