Dzięki współpracy mojego Stowarzyszenia Klub Kobiet Kreatywnych w Cieszynie z hiszpańską organizacją przyjmującą EUTEKA, w maju 2024 roku wzięłam udział w wyjątkowej mobilności w Andaluzji. Była ona skierowana do niezawodowej kadry edukacji dorosłych w ramach realizowanego przez moje stowarzyszenie projektu pt. „Jak oszczędzać wodę w dobie kryzysu klimatycznego – wykorzystanie hiszpańskich doświadczeń w edukacji ekologicznej osób dorosłych”, dofinansowanego przez Unię Europejską w programie Erasmus+. Specjalnie zorganizowane dla uczestniczek mobilności spotkanie w Uniwersytecie w Maladze (UMA) dotyczyło innowacyjnej metodologii otrzymywania zielonego wodoru z odsalanej wody.  Wzięli w nim udział autorzy tego projektu ADSOL: Juanjo Vallejo oraz María Martínez.

 Jak można wykorzystać wodę morską

Woda morska to źródło wody i soli. Od czasów rzymskich w okolicach Torrevieja w południowo-wschodniej Hiszpanii otrzymywano sól z morskiej wody. Dziś wytwarza się tam ponad 600 tys. ton soli rocznie. Z jednego litra wody można pozyskać aż 350 gramów soli.

W Hiszpanii funkcjonuje 800 zakładów odsalania wody, które produkują 5 mln litrów wody dziennie, co stanowi 5% światowej produkcji i stawia Hiszpanię na czwartym miejscu na świecie. Od ponad dziesięciu lat w mieście Torrevieja pracuje największa w Europie instalacja do odsalania wody morskiej. Od 2008 roku produkuje 240 tys. m³ wody pitnej dziennie dla 16 mln ludzi w okolicach Alicante oraz 80 mln m³ rocznie dla nawadniania 8 tys. hektarów pól uprawnych. Odsalanie polega na wykorzystaniu odwróconej osmozy.

Pomysł ADSOL

Okazuje się, że jest jeszcze inny pomysł na wykorzystanie wody morskiej. W Uniwersytecie w Maladze grupa studentów opracowała sposób odsalania wody morskiej metodą kondensacji przy wykorzystaniu energii słonecznej. Na razie opracowano prototyp ADSOL o powierzchni 9 m². Pływający na pełnym morzu moduł wykorzystuje odnawialne źródło energii, jakim jest słońce do odparowania wody, która następnie skrapla się na chłodnych częściach kondensatora. Moduł produkuje wysokiej czystości wodę, zużywając zaledwie 17% energii w porównaniu do tradycyjnego odsalania. Projekt umożliwia obniżenie kosztów eksploatacji o 47%. Instalacja zakłada odsalanie na pełnym morzu, dzięki czemu proces ten nie będzie generować zwiększonego stężenia solanki. To zrównoważone i wydajne rozwiązanie o niskim wpływie na środowisko.

W skali laboratoryjnej badania prowadzono w latach 2019-2023. Od czerwca 2024 roku budowany jest prototyp w skali półtechnicznej, testowany w kontrolowanym warunkach. Na tym etapie zostaną zintegrowane podstawowe komponenty techniczne, aby zweryfikować ich wspólną funkcjonalność. Do roku 2028 powstanie zakład produkujący wodór na skalę przemysłową. Pojedynczy moduł produkuje 1m3 wody dziennie. Docelowo zakłada się dzienną produkcję 5,6 ton tzw. zielonego wodoru. Do przeprowadzenia elektrolizy otrzymanej wody na wodór i tlen, zostanie wykorzystana energia turbin wiatrowych, które w sposób zintegrowany towarzyszą odsalaczom ADSOL.

 Co to jest zielony wodór

Zielony wodór to kluczowe paliwo w transformacji energetycznej prowadzącej do neutralności klimatycznej. Jego otrzymywanie ani spalanie nie generuje CO₂. Jedynym produktem spalania wodoru jest woda. Dwutlenek węgla jest uważany za głównego winowajcę ocieplania się atmosfery i związanych z tym zmian klimatycznych. Powstaje on przy spalaniu wszystkich tradycyjnych paliw – węgla, gazu i pochodnych ropy naftowej. Dlatego tak ważne jest poszukiwanie alternatywnych źródeł energii.

Od wyzwania, jakim jest globalny niedobór wody po światowy biznes energetyczny

ADSOL to projekt dyplomowy z 2019 roku, od tego czasu zespół pracuje nad jego urzeczywistnieniem. Misją było opracowanie wydajnej i zrównoważonej technologii w sektorze wodnym, by sprostać wyzwaniu, jakim jest niedobór wody. Kreatywność oraz innowacyjność zaowocowały przyznaniem naukowcom i inżynierom Uniwersytetu w Maladze patentu krajowego w 2021 roku, oraz międzynarodowego w 2023 roku. Zespół młodych wynalazców zdobył za to rozwiązanie wiele nagród, m.in. prestiżową nagrodę Green Manufacturing Award 2023. Zdobyte nagrody pozwoliły na otrzymanie spersonalizowanego mentoringu oraz finansowania pomysłu na biznes.

Zespół stojący za ADSOL składa się obecnie z sześciu studentów i dyrektora School of Engineering na Uniwersytecie w Maladze: Juanjo Vallejo – dyrektor wykonawczy, Ignacio Colombo – dyrektor operacyjny, Ayman Bouachi i Andrés Florido – inżynierowie ds. mechanicznych i elektrycznych, María Martínez kieruje zespołem inżynierów, Pedro Benito odpowiedzialny jest za systemy informatyczne, Alejandro Rodríguez – dyrektor i mentor projektu na UMA. Projektem interesuje się dziś światowy biznes energetyczny.

Podsumowanie rezultatów mobilności

Wizyta w Uniwersytecie w Maladze miała na celu wzbogacenie wiedzy uczestniczek mobilności na temat metod edukowania dorosłych o katastrofie klimatycznej oraz sposobach jej zapobiegania poprzez upowszechnianie innowacji, które mogą ratować ludzkość w obliczu kryzysu wodno-energetycznego. Dzięki niej zdobyłam cenne doświadczenia, które pozwolą mnie i mojemu Stowarzyszeniu Klub Kobiet Kreatywnych lepiej edukować i mobilizować społeczeństwo do działań na rzecz ochrony środowiska.

Innowacyjne projekty takie jak ADSOL pokazują, że możliwe jest znalezienie zrównoważonych rozwiązań technologicznych, które mogą przynieść realne korzyści w walce z globalnymi wyzwaniami. Jestem dumna, że mogłam wraz z członkiniami Stowarzyszenia KKK uczestniczyć w tak wartościowym programie edukacyjnym, który przyczyni się do lepszego zrozumienia i przeciwdziałania skutkom zmian klimatycznych.

Naszą edukację ekologiczną o wodzie prowadzimy poprzez wiele mediów, od grudnia 2023 r. także  w formie narracji filmowej na Tiktok https://www.tiktok.com/@kreatywnecieszyn. Autorkami filmików i rozbudowanych merytorycznych opisów dotyczących wody są członkinie naszego Stowarzyszenia KKK.

Ten artykuł został napisany przez autorkę w ramach wolontariatu poprzez udział w projekcie Stowarzyszenia KKK ptJak oszczędzać wodę w dobie kryzysu klimatycznego – wykorzystanie hiszpańskich doświadczeń w edukacji ekologicznej osób dorosłych, współfinansowanego przez Unię Europejską w programie Erasmus+. Wyrażone poglądy i opinie są jedynie opiniami autorki i niekoniecznie odzwierciedlają poglądy i opinie Komisji Europejskiej oraz Narodowej Agencji Programu Erasmus+, które nie ponoszą odpowiedzialności za jego zawartość merytoryczną.