Transport publiczny ma istotny wpływ na ochronę środowiska i otaczającą nas przyrodę. Każda przemieszczająca się osoba mając wybór – auto czy komunikacja miejska – bierze pod uwagę przede wszystkim bilans czasu na dojazd i kalkulację kosztów.
Środki komunikacji indywidualnej nie tylko niekorzystnie wpływają na lokalny ekosystem, ale powodują ograniczenie liczby podróżujących komunikacją miejską. Dlatego potrzebne są zmiany indywidualnych przyzwyczajeń i nawyków komunikacyjnych, a w ruchu komunikacyjnym – zmiany organizacyjno-prawne.
Minimalizacja prywatnych środków transportu jest możliwa pod warunkiem celowego i świadomego kierowania zachowaniami dotyczącymi mobilności. Istotnym czynnikiem decyzyjnym przy wyborze środka transportu – dla mieszkańca oraz turysty – są koszty przemieszczania się oraz dane o czasie, trasie, czy też dostosowaniu środków komunikacji miejskiej do potrzeb osób niepełnosprawnych.
Transport publiczny a ochrona środowiska
Do oddalonych od miejsca zamieszkania środków komunikacji publicznej coraz częściej można łatwo dotrzeć rowerem lub samochodem – dlatego tak „modne” stają się parkingi Park& Ride* oraz Bike& Ride**. Umożliwiają one pozostawienie samochodu/roweru w specjalnie do tego celu wyznaczonym parkingu i finalizację jednego z etapów podróży. Takie rozwiązania mają na celu minimalizację zanieczyszczenia w miastach i maksymalizację tzw. zielonych miast przyszłości. Idealnym modelem zdrowego, zielonego miasta byłoby oczywiście miasto piesze np. na deptakach i ścieżkach spacerowych.
Komunikacyjne wykluczenie
Warunkiem skorzystania z transportu zbiorowego – zamiast samochodu osobowego – jest zapewnienie optymalnej odległości miejsca zamieszkania do przystanku. Badania dowodzą, że jeśli odległość od przystanku ma więcej niż 800 m, wybierzesz swój samochód – jeśli go posiadasz. Wielu mieszkańców mniejszych miejscowości i na peryferiach miast jest mocno odcięta od świata, gdy autobus zjawia się raz na godzinę, zatrzymuje się na żądanie i gdy zamiast wiaty stoi wbity w ziemię goły słupek.
Destrukcyjny wpływ smogu na życie człowieka
Smog ma groźny wpływ na nasze zdrowie. Pilnie potrzeba nam miasta zapewniającego poszanowanie „zielonych” trendów i świadome dbanie o środowisko. W tę wizję wpisuje się zjawisko uspokajania ruchu w miastach z ograniczeniem dominacji pojazdów samochodowych. W dużych miastach rozważa się wprowadzenie stref czystego transportu, czyli z dostępem jedynie dla samochodów z ekologicznym napędem. Próbnie wprowadzono ją np. na krakowskim Kazimierzu w styczniu 2019 r. na pół roku. W niektórych europejskich miasta funkcjonują od 25 lat.
Przeszłość, teraźniejszość, przyszłość – nowa kultura mobilności
Rozbudowa infrastruktury transportu samochodowego i zwiększenie ruchu kołowego doprowadzają do coraz większego zanieczyszczenia powietrza. Poprawa jakości życia w środowisku wolnym od smogu zależy w znacznej mierze od naszej kultury mobilności, czyli sposobu życia mniej zależnego od samochodów. Kultura mobilności to zatem zasadniczy cel na dziś.
*Park& Ride, czyli Parkuj i Jedź (ang. Park&Ride, P&R) – parking zlokalizowany w pobliżu peryferyjnych przystanków przeznaczony dla osób korzystających z publicznego transportu zbiorowego. Kierowcy pozostawiają swoje pojazdy w wyznaczonych miejscach, przesiadają się do komunikacji zbiorowej i w ten sposób kontynuują drogę do centrum miasta. (Wikipedia)
**Bike & Ride, czyli zasada „zaparkuj rower i jedź komunikacją publiczną.” (B&R) – system parkingów dla rowerów, który umożliwia bezpieczne pozostawienie swojego roweru i kontynuację dalszej podróży przy użyciu publicznego transportu zbiorowego. (Wikipedia)