Wiedeń to piękne zielone miasto, urzekające swoją różnorodnością, perfekcyjnym połączeniem unikatowego piękna architektury z nowoczesnością, pełne urokliwych parków pozwalających cieszyć się kontaktem z przyrodą. W przestrzeniach stworzonych dawniej tylko dla wybranych odpoczywają dziś mieszkańcy i turyści ze wszystkich stron świata. Żadne inne miasto na świecie nie jest tak zachwycająco piękne i tak zielone! Wiedeń kryje w sobie wiele niezwykłych zakątków wartych zobaczenia, był wielokrotnie wyróżniany w rankingach jako najlepsze miasto do życia na świecie. Ocena jest wypadkową bogactwa terenów zielonych i proekologicznych rozwiązań stosowanych w stolicy Austrii.
Z badania Resonance Consultancy, przeprowadzonego podczas Światowego Dnia Ziemi 22 kwietnia 2020 r. wynika, iż Wiedeń jest jednym z pierwszych na liście spośród 50. najczęściej odwiedzanych przez turystów, najbardziej zielonych miast na świecie. Dzieje się tak z wielu powodów – jednym z nich to fakt, że ponad połowa jego powierzchni to tereny pokryte roślinnością służące jako miejsce wypoczynku. Należą do nich las wiedeński, liczne parki, winnice, a także okalające aglomerację, tereny rolnicze. Panoramę Wiednia wzbogaca widok wszechobecnej przyrody.
„Gra w zielone” ma w Wiedniu wielowiekową tradycję
Szybki rozwój Wiednia, wzrost liczby ludności związany z industrializacją w XIX wieku zapoczątkował wiele zmian, zaczęto parcelować grunty, rozpoczęły się liczne przebudowy. Szybką odpowiedzią na zapotrzebowanie wiedeńczyków, była budowa nowych parków, gdyż coraz więcej obszarów rekreacyjnych stawało się niezbędnych dla ludności.
Volksgarten i Stadtpark należą do pierwszych ogrodów publicznych w strefie śródmiejskiej. Burggarten i Volksgarten jak również ogrody Belvedere i Schönbrunn są obiektami światowego dziedzictwa UNESCO. Barokowe parki Belvedere i Schönbrunn zachwycają sztuką ogrodową XVIII wieku i w niezmienionej formie do dziś prezentują swój splendor. Dawne rezydencje dynastii Habsburgów oraz otaczające rezydencję parki są pełne egzotycznych roślin.
Belveder w Wiedniu – pałac i muzeum
Belweder składa się z dwóch budynków oddzielonych ogrodem w stylu francuskim, ozdobionym kilkoma posągami sfinksów – “Górny Belweder” był przeznaczony na przyjęcia i uroczystości, a “Dolny Belweder” był letnią rezydencją. Ogrody otaczające zamek Belweder to kwintesencja barokowej architektury krajobrazu. Przed pałacem znajduje się tak zwany staw lustrzany, w którym odbija się pałacowa fasada. Dwa duże tarasy ze zbiornikami wody łączą Dolny Belweder z Górnym. Do ogrodu kameralnego pierwotnie wchodzić mógł wyłącznie gospodarz oraz jego najbliżsi towarzysze. Znajdujący się w pałacowym parku ogród alpejski jest najstarszym w Europie.
Obecnie Belweder, to nie tylko okazały, barokowy pałac, lecz także galeria sztuki z jednym z najcenniejszych zbiorów sztuki w Austrii – z najważniejszymi dziełami Gustava Klimta, Egona Schiele i Oskara Kokoschki.
Zamek Schönbrunn – carska rezydencja
Pałac Schönbrunn wraz z parkiem znajdują się w 13. dzielnicy Wiednia, Hietzingu. Według przekazów nazwę parku, jak i pałacu przypisuje się cesarzowi Maciejowi Habsburgowi, który podczas polowania w 1619 r. znalazł tu źródło artezyjskie i miał je określić mianem pięknego. Pałac Schönbrunn to jedno z najpiękniejszych barokowych obiektów w Europie. Żona cesarza Ferdynanda II, Eleonora Gonzaga, zleciła w 1642 r. budowę letniej rezydencji na tym terenie i jako pierwsza nazwała ją „Schönbrunn”. Zrealizowany w roku 1696 r. zespół pałacowo-ogrodowy, po oblężeniu Wiednia przez armię Turków osmańskich, został radykalnie przebudowany po roku 1743 r. przez Marię Teresę. Park przy pałacu Schönbrunn zdobiony jest fontannami, rzeźbami, pomnikami, drzewami i kwiatami oraz imponującą Gloriettą, co ważne wstęp na teren parku jest całkowicie bezpłatny. Muzeum Wozowni Cesarskiej Wagenburg, ogrody Kronprinzengarten, ogrody Oranżerii, labirynt, ogród zoologiczny, palmiarnia oraz cieplarnia Wüstenhaus są także częścią pałacowego parku (wstęp do nich jest płatny). Dziś pałac ze względu na historyczne znaczenie, wyjątkowy park oraz imponującą aranżację przestrzeni należy do Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO.
Wiedeń to nie tylko Schönbrunn, czy centralny plac Wiednia, Stephansplatz, na którym stoi Katedra św. Szczepana. Wiedeń to zachwycająco piękna aglomeracja miejska. Jeśli dysponujmy czasem i chcemy się cieszyć wspaniałymi parkami w centrum miasta, koniecznie trzeba się wybrać na spacer. Wiedeńskie parki to obowiązkowe przystanki na turystycznym szlaku.
Parki – Volksgarten, Park i Pałacowy Burggarten
W pierwszej dzielnicy Wiednia na Ringstr rozpościera się Volksgarten Park w stylu angielskim, z elementami stylu francusko-barokowego. Volksgarten powstał z inicjatywy cesarza Franciszka II/I. Zbudowany i otwarty w 1823 r. w związku z rozbiórką murów obronnych miasta. W 1863 r. park został przedłużony do Ringstrasse i założono w nim Parter Różany. Wielbiciele kwiatów mogą podziwiać tam różne gatunki tych kwiatów. W 1905 r. na terenie parku stanął pomnik cesarzowej Elżbiety. Można w nim znaleźć również pomniki Mozarta i Sisi. W bliskim sąsiedztwie parku mieści się Hofburg – kiedyś był rezydencją rodziny cesarskiej, obecnie posiada rengę ważnego ośrodka muzealnego, politycznego i kulturalnego.
Park Miejski założony w 1862 roku w trakcie budowy Ringstrasse jest najbardziej monumentalnym parkiem Wiednia. Ciekawostką jest, to iż goście odwiedzający, to wyjątkowe miejsce początkowo musieli płacić, jeśli chcieli usiąść na jednej z parkowych ławek. Park może się poszczycić również jednym najbardziej znanych i najczęściej fotografowanych przez turystów złotym pomnikiem Johanna Straussa.
Na terenie Pałacowego Parku Burggarten zaprojektowanego w klasycznym stylu angielskim możemy podziwiać bujną roślinność oraz bogatą architekturę parkową. Dla miłośników spędzania czasu nad wodą, ciekawą atrakcją jest staw z fontanną. Odwiedzających zachwyca postać Herkulesa otwierającego paszczę lwa. Charakterystycznym elementem tej przestrzeni marmurowy posąg kompozytora Mozarta, przed którym rozpościera się kwiecisty kobierzec uformowany w klucz wiolinowy.
Burggarten, czyli Ogród Zamkowy
Powstał na miejscu, gdzie do początku XIX wieku stały mury obronne Wiednia. Do upadku monarchii Habsburgów był traktowany jako prywatny ogród cesarski, zarezerwowany wyłącznie dla cesarza Franciszka Józefa. Trzy lata po jego śmierci w 1919 r. park udostępniono zwiedzającym. Na jego terenie znajduje się Palmiarnia i Motylarnia przyciągająca licznych zwiedzających oraz postawiony w 1957 roku pomnik cesarza Franciszka Józefa. Współcześnie, to urokliwe miejsce leży w centrum miasta, łączy Hofburg, Albertinę i Opernring.
Stadtpark – pierwszy publiczny park
Stadtpark to jedno z najpopularniejszych miejsc w centrum Wiednia dla wszystkich, którzy szukają wytchnienia na łonie natury. To pierwszy publiczny park Wiednia o powierzchni 65. 000 m².
Położony jest w miejscu, gdzie łączą się dzielnice pierwsza i trzecia, zaledwie kilometr od katedry św. Szczepana i kilkaset metrów od opery wiedeńskiej.
W parku możemy zobaczyć m.in. pomnik Johanna Staussa. Zieleń w parku zaprojektowana jest w taki sposób, by różnorodność gatunków kwitła przez cały rok. Co roku odbywa się w nim Genuss Feestiwal, czyli festiwal smaków z całej Europy.
Park Augarten i Prater
Park Augarten to najstarszy park w stolicy Austrii. Znajdują się w nim ważne instytucje oraz fascynujące ogrody barokowe. W centrum parku stoi barokowy pałac Augarten, w którym koncertowali m.in. Mozart i Beethoven. Na jego terenie znajduje się muzeum porcelany, place zabaw, ale także dwa bunkry z czasów II wojny światowej
Prater, największy park Wiednia o powierzchni około 6 km², to zielona oaza składająca się z krajobrazu aluwialnego, będącego dawnym terenem łowieckim Habsburgów. Pierwsza wzmianka w dokumentach pochodzi z 1162 r. Został otwarty dla publiczności w 1766 r. Prater, po łacinie „Pratum”, oznacza łąkę lub pastwisko. Wiedeński Prater jest terenem rekreacyjnym, w którym przyroda gra pierwsze skrzypce. Popularna główna aleja, przy której rośnie 2 500 drzew, zielony park, lasy, przestronne łąki oraz obszary wodne stanowią idealną okolicę do wędrówek, relaksujących spacerów, długich wypraw pieszych bądź rowerowych o każdej porze roku. Zwiedzając Zielony Prater, będziemy mieć okazję zobaczyć byłe tereny łowieckie cesarza. Aby skorzystać w pełni z uroków tego miejsca najlepiej trzymać się znaków 13. kilometrowego Stadtwanderweg 9 (miejski szlak turystyczny nr 9), który prowadzi prosto płaską ścieżką z Praterstern (linia U1, stacja metra Praterstern) nieopodal głównej alei (Hauptallee) przez łąki i lasy, aż do małego terenu zalewowego Freudenau.
Wiedeń – miasto kontrastów
Jest jednocześnie stary i nowoczesny – i tak bardzo różnorodny. Zwiedzając wiedeńskie zabytkowe śródmieście, znajdziemy wiele miejsc, w których można na chwilę przysiąść z filiżanką kawy – przy kawiarnianym stoliku, na trawie lub na ławeczce w jednym z 2 tys. parków czy ogrodów. W miarę jak oddalimy się od centrum, odkryjemy wiele innych terenów parkowych, które oprócz relaksu i zielonych wrażeń mają jeszcze sporo do zaoferowania. Parki w Wiedniu to idealne miejsce zapraszające do odpoczynku w otoczeniu przyrody. Wszechobecna wiedeńska zieleń bez wątpienia tworzy wspaniałą atmosferę, zapraszającą do wspólnej gry w zielone.
Ten artykuł został napisany przez autorkę w ramach wolontariatu i wydany drukiem w bezpłatnej publikacji “Vademecum ekologiczne”. Powstała ona w wyniku realizacji projektu „Jak kobiety ratują planetę. Współpraca organizacji kobiecych z Polski i Austrii wobec wyzwań klimatyczno-energetycznych” realizowanego w partnerstwie ze Stowarzyszeniem Kongres Polskich Kobiet w Austrii. Publikacja została wydana przy wsparciu finansowym Komisji Europejskiej. Publikacja i zawarte w niej artykuły odzwierciedlają jedynie stanowisko jej autorów i Komisja Europejska oraz Narodowa Agencja Programu Erasmus+ nie ponoszą odpowiedzialności za jej zawartość merytoryczną.
