Współczesny świat staje przed paradoksem dwóch skrajności – nadmiaru i niedostatku jedzenia. Pomimo technologicznego postępu, który umożliwia produkcję większych ilości żywności niż kiedykolwiek wcześniej, nadal miliony ton jedzenia są marnowane.

W 2023 r. Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) poinformowała, że 1/3 całej produkowanej żywności na świecie jest niewykorzystywana – około 1,3 miliarda ton jedzenia. Szczególnie niepokojącą informacją jest również to, że straty występują na każdym etapie łańcucha dostaw – od produkcji, przez obróbkę i dystrybucję, aż do konsumpcji. Takie statystyki przypominają nam, że zdecydowanie musimy podjąć działanie w celu zmniejszenia strat żywnościowych.

Food Rescue z domu

W ostatnim czasie popularnym sposobem walki z marnowaniem żywności są aplikacje mobilne takie jak: „Too good to go”, „Foodsi”, „Ratuję Jedzenie”, które umożliwiają ratowanie „paczek” pełnych żywności, których termin ważności jest krótki, ale nadal jest zdatna do konsumpcji. Wystarczy przejrzeć oferty dostępne w Twojej okolicy i wybrać interesującą paczkę. Już tego samego lub następnego dnia możesz ją odebrać i delektować się smacznym posiłkiem, lub produktami spożywczymi w atrakcyjnej cenie.

Lodówki solidarności

Czy podczas spaceru zastanawiało Cię kiedyś, co robią tajemnicze lodówki stojące pośrodku Twojego osiedla? Te niezwykłe urządzenia to tzw. lodówki społeczne, spełniające wyjątkową rolę w walce z wyrzucaniem jedzenia. W lodówce możesz zostawić żywność, która ma krótki termin przydatności lub której masz w nadmiarze i nie chcesz, aby się zmarnowała. Lodówka społeczna to nie tylko skarbnica, do której wkładamy nasze dobroczynne dary, tak samo hojnie możemy się nimi częstować w zależności od naszych potrzeb. Każdy z nas może podzielić się swoją żywnością lub skorzystać z tego, co już znajduje się w lodówce. W jaki sposób znaleźć taką lodówkę?

Wystarczy wpisać w Internecie hasło „mapa lodówek społecznych” i poszukać, czy aby w Twojej okolicy nie znajduje się jedna. Jeśli
w Twojej miejscowości nie ma takiej inicjatywy, to właśnie ty możesz postawić pierwszą lodówkę społeczną, wystarczy spełnić tylko
kilka wymogów, z którymi możesz się zapoznać na stronie „wezpomoz.pl”. Warto dodać, że organizacja jest w stanie zapewnić Ci lodówkę, Twoim głównym zadaniem jest nadzorowanie i dbanie o jej czystość, by więcej osób mogło z niej korzystać i ratować żywność.

Banki żywności

W dzisiejszym społeczeństwie, gdzie pogoń za sukcesem i bogactwem przyćmiewa często istotne wartości, to nadal możemy spotkać miejsca, które przypominają nam o rzeczach znacznie ważniejszych. Banki żywności to właśnie takie magiczne miejsca, gdzie nie znajdziesz złota ani pieniędzy, ale odkryjesz coś cenniejszego. To właśnie tu, wśród półek pełnych konserw i puszek kryją się setki ludzkich rąk, chętnych do pomocy.

Banki żywności zbierają nadwyżki żywności od producentów, sklepów spożywczych i innych organizacji, aby następnie przekazać je osobom
i rodzinom potrzebującym. Ta instytucja to nie tylko przechowalnia jedzenia, ale także ludzie, którzy poświęcają swój czas i wysiłek, aby zapewnić posiłki dla tych, którzy tego potrzebują. W Polsce działa 31 banków żywności, znajdujących się zazwyczaj w większych miastach, pracuje tam ponad 50 tysięcy wolontariuszy zapewniających żywność ponad 1,5 milionowi ludzi. Pełną mapę banków, możemy znaleźć na ich oficjalnej stronie „bankizywnosci.pl”. Jeśli posiadasz własny biznes związany z żywnością, pamiętaj, że darowizna żywności jest zwolniona z podatku VAT.

Po sąsiedzku

Warto od czasu do czasu zajrzeć do grup społecznościowych na Facebook‘u czy WhatsAppie, gdzie mieszkańcy danej dzielnicy wymieniają
się pozostałościami po rodzinnych imprezach czy oddają nadmiar żywności oraz inne przedmioty codziennego użytku. W tych wirtualnych
skupiskach można natrafić na prawdziwe skarby – od wyjątkowych kulinarnych inspiracji, po porady dotyczące przechowywania żywności i aktualnych promocji. Grupy internetowe są wspaniałym źródłem wiedzy dotyczącej wszelkich „eco” inicjatyw w Twoim mieście, w których możesz
wziąć udział.

Świadomy wybór

Najważniejszą zmianą, mającą kluczowe znaczenie w redukcji marnowania żywności, jest nasza własna edukacja oraz podejmowanie
świadomych wyborów żywieniowych. Kupując z rozwagą, aktywnie angażujemy się w zapobieganie marnowaniu dobrych produktów spożywczych zarówno w sklepach, jak i w naszym domu. Wybierając się na zakupy, zawsze warto zaopatrzyć się w listę produktów potrzebnych,
które chcemy kupić, aby zniwelować dodatkowe nieprzemyślane zakupy. Te proste działania przynoszą korzyści ekologiczne i sprzyjają zrównoważonemu rozwojowi promując wspólną odpowiedzialność za przyszłość naszej planety.

*Zdjęcia wygenerowane za pomocą sztucznej inteligencji w programie Canva

Ten artykuł został napisany przez autorkę w ramach wolontariatu i wydany drukiem w bezpłatnej publikacji “Vademecum ekologiczne”. Powstała ona w wyniku realizacji projektu „Jak kobiety ratują planetę. Współpraca organizacji kobiecych z Polski i Austrii wobec wyzwań klimatyczno-energetycznych”, dofinansowanego przez Unię Europejską i realizowanego w partnerstwie ze Stowarzyszeniem Kongres Polskich Kobiet w Austrii. Publikacja została wydana przy wsparciu finansowym Komisji Europejskiej. Publikacja i zawarte w niej artykuły odzwierciedlają jedynie stanowisko jej autorki i Komisja Europejska oraz Narodowa Agencja Programu Erasmus+ nie ponoszą odpowiedzialności za jej zawartość merytoryczną.