Pierwszy raz o douli usłyszałam będąc w ciąży ze starszym synem. Potem to słowo do mnie często wracało, aż w końcu sama zostałam doulą. Dlaczego? Bo uważam, że każda kobieta zasługuje na godny poród, pełny szacunku i wsparcia. Poród może być bardzo wzmacniającym wydarzeniem. Jednak trzeba się do niego odpowiednio przygotować. Doula to osoba, która wspiera kobiety w stawaniu się matką.
Doula w starożytnym greckim oznaczała służącą i chociaż określenie to we współczesności pojawiło się dopiero w latach 60. XX wieku, to doule istniały przy kobietach od zawsze. Ta usługa czy profesja zanikła w momencie, gdy porody przeniosły się z domów do szpitali, gdzie nie było miejsca na wspieranie psychologicznego aspektu porodu.
Czym jest poród?
Aby dobrze pojąć kwestie dotyczące pracy współczesnej douli, trzeba poznać, czym naprawdę jest poród. Obecnie ten proces został wypaczony przez naszą kulturę, filmy, medykalizację i umieszczenie porodu w ramach wyłącznie aspektu medycznego. W przypadku znacznej większości kobiet ciąża i poród to stany fizjologiczne, które nie wymagają interwencji medycznych. Wręcz przeciwnie. Interwencje medyczne mogą zaburzać naturalny proces, prowadząc do patologicznych stanów.
Wreszcie przy porodzie muszą działać takie hormony, które wydzielają się w sprzyjających warunkach. Kobieta potrzebuje czuć się intymnie i bezpiecznie, aby poród mógł postępować prawidłowo. Obecna opieka okołoporodowa w Polsce nadal pozostawia wiele do życzenia, co widać na przykład w raportach Fundacji Rodzić po Ludzku.
Współczesna doula
Obecnie doule dają kobiecie to, co zostało utracone prawie wiek temu. Doula daje ciągłe wsparcie w czasie ciąży, przy porodzie oraz w połogu. Jest to wsparcie niemedyczne. Doula nie zastępuje położnej. Mają one zupełnie inne kompetencje, chociaż uczestniczą przy tym samym wydarzeniu. Położna wspiera medycznie. Jeżeli poród nie postępuje fizjologicznie, pomoc położnej jest niezbędna. Doula za to wspiera niemedycznie i dzięki temu wsparciu pomaga fizjologii porodu.
Co robi doula?
Doule najczęściej spotykają się z kobietą w ciąży jeszcze przed porodem. Pomagają znaleźć potrzebne informacje dotyczące możliwości porodu w określonym miejscu. Pomagają również znaleźć informacje na temat fizjologii porodu i różnych procedur medycznych. Nierzadko doule (zwłaszcza w Polsce) znają się na prawach kobiet przy porodzie. Pomagają również uporządkować informacje. Doule zwracają uwagę na to, co jest ważne, a co ważne być nie musi. Wreszcie doule pomagają także znaleźć specjalistę zajmującego się różnymi medycznymi kwestiami związanymi z ciążą i porodem.
W czasie porodu doula wspiera rodzącą. Nie stoi na linii pacjent – lekarz. Doula stoi przy kobiecie i wspiera ją swoim słowem i spokojem. Pomaga w radzeniu sobie ze skurczami porodowymi poprzez masaże lub inne wyuczone techniki niemedyczne. W czasie połogu również pomaga swoim wsparciem. Robi to, co akurat jest danej kobiecie potrzebne.
W domu, w szpitalu i przy cesarskim cięciu
Każda kobieta ma prawo wybrać sobie miejsce porodu. Przy ciąży fizjologicznej może to być to szpital lub własny dom. Doula może uczestniczyć przy porodzie zarówno w domu, jak i w szpitalu. Tak samo przy cesarskim cięciu obecność douli może być bardzo pomocna. Niestety w Polsce tylko nieliczne szpitale pozwalają na obecność osoby towarzyszącej przy cesarskim cięciu.